Turkish Studies, cilt.14, sa.4, ss.1001-1028, 2019 (Hakemli Dergi)
İnay ve sahası eski çağlardan itibaren birçok medeniyete ev
sahipliği yapan önemli bir yerleşim yeri olmuştur. Günümüzde İnay,
Uşak’ın Ulubey ilçesine bağlı bir köydür. Türklerin Anadolu’ya
girmesinden itibaren önce Selçuklu Devleti’nin ardından
Germiyanoğulları Beyliği’nin ve yıkılışına kadar da Osmanlı toprakları
içerisinde yer almıştır. Özellikle Selçuklu ve Osmanlı Devleti’nin bölgeye
hâkim olduğu süreç içerisinde sahaya kervansaray, medrese, cami gibi
birçok kültürel miras bırakılmıştır. Bu tür kültürel mirasın oluşmasının
temelinde yatan sebep ise İnay’ın Ege ve İç Anadolu’yu birbirine bağlayan
ticaret yolu üzerinde bulunmasıdır. Çeşitli dönemlerde kaza ve nahiye
olarak yönetilen İnay, idari reformlardan etkilenerek değişimler
geçirmiştir.
XVII. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren devletin olağanüstü
durumlar ve savaş masraflarını karşılamak için toplanan avârız vergisi
savaşların uzun yıllar sürmesi neticesinde kalıcı hale gelmiştir. Bu vergi
için yapılan sayımlarda oluşturulan defterlerde yer alan avârız haneleri
gerçek haneleri belirtmese de XVII. yüzyılda yerleşim yerleri hakkında
önemli bilgiler sağlayan kaynak olmuştur. XIX. yüzyılda Osmanlı’da tam
teşekküllü bir nüfus sayımı tüm yerleşim yerlerini kapsayan ve kişilerin
röntgenini çekecek bir usulde yapılmıştır.
Avârız ve nüfus defterleri, sınırları belirli bir sahada yaşayan
topluluğun sosyal ve ekonomik durumları hakkında önemli bilgiler
barındıran birincil kaynaklar olmuştur. Bu çalışmada ilgili defterler
incelenerek kazanın demografik yapısı ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bu kazayı araştırma amacımızdan biri de bölgenin Seyyid yapısındaki önemli
değişimleri olmuştur.