Oakeshott’ın Leviathan’ı veya Hobbes’un Politik Felsefesinin Liberal Yorumu


Görüşük L.

ANKARA UNIVERSITESI. SIYASAL BILGILER FAKULTESI DERGISI, cilt.78, sa.1, ss.47-70, 2023 (Hakemli Dergi)

Özet

Modern politik düşüncenin en önemli köşe taşlarından birisi olarak kabul edilen Leviathan’ın genel yorumu, onun ve inşa etmiş olduğu politik kuramın mutlakiyetçi, mekanik-materyalist ve rasyonalist bir aklın yaratımı olduğu şeklindedir. Bu kabul, literatürde öylesine bir yaygınlığa sahiptir ki, aksi yöndeki argümanların kendisini ifade etmesi bir hayli güçtür. Bununla beraber bu genel kabulün dışına çıkabilmiş ve Leviathan’a orijinal ve sıra dışı bir yorum getirmiş olan Oakeshott, bugüne kadar en radikal ve en özgün Hobbes yorumcusu olarak istisnai bir yer işgal etmektedir. Oakeshott’ın yeni Leviathan’ı; aklın yerine iradeyi temel alan, mutlakiyetçi bir duruştan ziyade sınırları hukukun üstünlüğüyle belirlenen, ahlaki değerlerle örülü, yapay ve en önemlisi liberal bir görünüme bürünmüştür. Bu yeni Leviathan’ın ayak izlerini takip etmek hem politika bilimi literatüründeki farklı bir Hobbes yorumunu karşımıza çıkarması hem de Oakeshott’ın, sivil birliktelik teorisinin ve liberal argümanlarının özünün ve kaynağının Hobbes’ta aranmasının gerekliliğini ortaya koyması açısından dikkate değerdir. Bu izlek aynı zamanda Oakeshott’ın düşün dünyasının ve kavrayışının da ipuçlarını barındırması açısından da önemlidir. Dolayısıyla Oakeshott’ın düşün dünyasını anlayabilmek öncelikle Oakeshott’ın Leviathan’ını veya Hobbes’un politik felsefesinin liberal yorumunu açığa çıkarmaktan geçmektedir

The general interpretation of Leviathan, accepted as one of the most important cornerstones of modern political imagination, is that he and the political theory he has built are the creation of an absolutist, mechanical- materialist and rationalist mind. This acceptance is so widespread in the literature that it is very difficult for arguments to the contrary to express themselves. However, Oakeshott, who has been able to go beyond this general acceptance and bring an original and extraordinary interpretation to Leviathan, occupies an exceptional place as the most radical and original Hobbes commentator to date. Oakeshott’s new Leviathan has taken on an artificial and most importantly liberal appearance, based on will instead of reason, borders determined by the rule of law rather than an absolutist stance, woven with moral values. Following the footsteps of this new Leviathan is noteworthy in terms of both revealing a different interpretation of Hobbes in political science literature and revealing the necessity of seeking the essence and source of Oakeshott's theory of civil association and liberal arguments in Hobbes. This theme is also important since it contains the clues of Oakeshott’s world of thought and understanding. Therefore, understanding Oakeshott’s ideas firstly passes through revealing Oakeshott's Leviathan or liberal interpretation of Hobbes’ political philosophy.