Albert Camus’nün Yabancı ve Yusuf Atılgan’ın Aylak Adam eserlerinde bilinç akışı

Creative Commons License

ÖZKAYA E.

RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, ss.380-388, 2019 (Hakemli Dergi)

Özet

Öz Bilinç akışı tekniği, kişinin duygu ve düşüncelerinin kendi ağzından, birinci tekil kişi ile yansıtıldığı, postmodern roman anlatım tekniğidir. Bu tekniği kullanan yazarlar, kahramanın bilinç yansımasıyla, hayatı nasıl algıladığını derin ve soyut ifadelerle dile getirirler. Bilinç akışı tekniğinin en belirgin özelliği, düşünceler arasında mantıksal bir bağ bulunmayışı ve dilbilgisi kurallarına uygunluk olmayışıdır. Düşünceler anlık olarak, duyusal, işitsel ve görsel bağlantılarla birleşerek ifade edilir. Modern edebiyat eserlerinde oldukça sık kullanılan bilinç akışı tekniği, kahramanların olayları algılama şeklini ve ruhsal dünyalarındaki yansımalarını aktarır. Bilinç akışı tekniği, XX. yüzyılda Varoluşçuluk (Existentialisme) akımı ile birlikte kendini göstermeye başlar. Bu akımın öncülerinden olan ve Saçma Felsefesinin (la philosophie d’absurde) kurucusu olan Fransız yazar Albert Camus, eserlerinin çoğunda, özellikle Yabancı (L’Etranger) isimli eserinde, ana karakteri Meursault’nun düşüncelerini bilinç akışı tekniği ile aktarır. Modern Türk Edebiyatı’nda sıkça kullanılan bu teknik ile Yusuf Atılgan, Aylak Adam isimli eserinde ana karakter C.’nin belleğindeki düşünceleri, mantıksal bir bağ kurmadan, bilinç yansımasıyla ifade eder. Bu çalışmada Camus’nün Yabancı ve Atılgan’ın Aylak Adam isimli romanlarında karşılaştırmalı olarak bilinç akışı tekniği ele alınarak, ana karakterlerin kendi iç hesaplaşmalarındaki düşünceleri ve karşılıklı konuşmaları üzerindeki etkileri belirtilmeye çalışılacaktır. Karşılaştırmalı olarak hazırlanan bu çalışmada, ana karakterlerin eylemlerini neden ve nasıl bir süreç içerisinde yaptıkları sorunsalı üzerinde durulacaktır. İnsanın varoluş felsefesini Varoluşçuluk düşüncesinde belirten her iki yazar da eserlerindeki ana karakterlerin içinde yaşadıkları topluma yabancılaşmalarını, yalnızlıklarını, bilinç akışı tekniği ile birey odaklı bir anlayış içinde, toplumdan kopuk bireyin parçalanmışlığını dile getirirler. Anahtar kelimeler: Bilinç akışı, Albert Camus, Yabancı, Yusuf Atılgan, Aylak Adam.