Akademik Veri Yönetim Sistemi
Scientific Journal of Innovation and Social Sciences Research, cilt.5, sa.1, ss.35-52, 2025 (ESCI)
İnsanlar
yaşamlarını sürdürebilmek için temel gıda ihtiyaçlarını karşılamak zorundadır.
Temel gıda denilince; ekmek, et, süt, yağ, peynir, yumurta domates gibi
neredeyse her
gün tüketilen ürünler akla gelmektedir. Gelişmiş ekonomilerin en önemli
özelliklerinde biri, halkın çoğunluğunun
temel gıda ürünlerine kolay bir şekilde ulaşıyor olabilmesidir. Türkiye’de
asgari ücretle çalışan ve beraberinde asgari ücret temel alınarak
ücretlendirilen büyük bir nüfus kitlesi vardır. Bu kitlenin temel gıda
ürünlerine ulaşabilmesi, onları istedikleri kadar tüketebilmesi, halkın refahı
ve ülke ekonomisinin gelişmişliği açısından da çok önemlidir.
Bu
çalışmanın amacı; Türkiye’de TÜFE içerisinde ağırlığı en yüksek (20 kalem)
temel gıda fiyatlarındaki
(2019-2024) değişimi ile aynı dönemdeki asgari ücretin reel alım gücündeki
değişimleri saptayarak asgari ücretlinin temel gıda ürünlerine ulaşabilmedeki
durumunu sergilemektir. Çalışmaya konu olan temel gıda
ürünlerine ait fiyat verileri; Sivas ilindeki 2 yerel 2 ulusal marketten alınan 2019 yılı Kasım
ve 2024 Kasım ayı fiyat ortalamalarından oluşmaktadır. Temel gıda mallarına ait
fiyatlar belirlenirken hassas davranılarak fiyatlar, marka ismi belirtilmeden
aynı marka ürünler ve aynı birim değerleri üzerinden tespit edilmiştir.
Çalışmaya konu olan
dönemler itibarıyla temel gıda fiyatlarında
meydana gelen artış karşısında, asgari ücretlinin temel gıda reel alım gücünün
genel olarak %25,4 oranında düştüğü tespit edilirken, hayvansal gıdalardaki fiyat artışlarının tarımsal
gıdalara göre daha yüksek oranlarda olduğu gözlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Temel Gıda Fiyatları,
Enflasyon, Asgari Ücret, Reel Alım Gücü.