Tevfik Soyata’nın Türk Din Mûsikîsi Sahasındaki Çalışmaları ve Dinî Formlarda Bestelediği Eserlerin Makâmsal Analizleri


Cemcir H., Tüysüz F.

SOCIAL MENTALITY AND RESEARCHER THINKERS JOURNAL (SMART JOURNAL), cilt.10, sa.2, ss.235-263, 2024 (Hakemli Dergi)

Özet

1950’de Kayseri’de dünyaya gelen Tevfik Soyata, 1967’de yüksek öğrenimi için geldiği Ankara’da Cinuçen Tanrıkorur ile Türk mûsikîsi eğitimine başlamış, aynı dönemlerde Yılmaz Pakalınlar’dan tanbûr dersleri de alarak Baha Sürelsan’ın mûsikî meşklerinde tanbûr icrâ etmiştir. 1976’da Ankara Radyosu’nda tanbûr sanatçısı olarak göreve başlayan Tevfik Soyata, 1987 – 1989 yılları arasında Erzurum Radyosu TSM biriminde şef olarak bu görevini sürdürmüştür. 1990’nın sonlarına doğru henüz kurulma aşamasında olan Kültür Bakanlığı Konya Türk Tasavvuf Müziği Topluluğu’na Genel Sanat Yönetmeni olarak atanmasını takiben 1994 yılı itibariyle Türkiye’nin bazı üniversitelerine bağlı Türk mûsikîsi birimlerinde mûsikî faaliyetlerini sürdürerek günümüz mûsikî korolarında sanatçı unvanıyla görev yapan öğrenciler yetiştiren Soyata, aynı zamanda bestekârlık yönüyle Türk mûsikîsi repertuvarına da birçok eser kazandırmıştır. 14’ü İlâhî, 8‘i Şarkı, 3’ü Tevşîh ve 1’i Ağır Semâî olmak üzere toplam 26 eseri bulunan bestekâra ait repertuvarın çoğunluğunu ise Türk din mûsikisinin ilâhi ve tevşîh formundaki eserleri meydana getirmektedir. Bu çalışmada Tevfik Soyata’ya ait toplamda 17 dinî mûsiki eserinin betimsel analizi yapılarak, Türk din mûsikîsi ile iştigal eden araştırmacıların, eğitimcilerin ve öğrencilerin bu eserlerin makâmsal yapıları hakkında nazarî manada bir kanaate ulaşmaları amaçlanmıştır.