MUHASEBECİLERİN YATIRIM KARARI KRİTERLERİNİN VE YATIRIM ARAÇLARI TERCİHLERİNİN ANALİTİK HİYERARŞİ PROSESİ (AHP) İLE DEĞERLENDİRİLMESİ: SİVAS İLİNDE BİR UYGULAMA


Creative Commons License

Arslan E.

10th INTERNATIONAL CONFERENCE ON SOCIAL SCIENCES & HUMANITIES, Sivas, Türkiye, 18 - 19 Temmuz 2022, ss.102-124

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Sivas
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.102-124
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Fertler ve firmalar sahip oldukları ve doğrudan yatırımda kullanamayacakları fonları çeşitli

biçimlerde değerlendirmeye çalışırlar. Fonların değerlendirilebileceği alanlar; gayrimenkul,

altın, döviz, banka mevduatları, sigorta fonları gibi alanlar yanında hisse senetleri, tahviller,

hazine bonoları vb. menkul kıymetler olarak oldukça geniştir. Sermaye piyasasının gelişmesi

ve kurumları ile iyi işler duruma gelmesi halinde, yatırım yapılacak araçların çeşitlerinde ve

niteliklerinde değişmeler görülmektedir. Sermaye piyasasının gelişmesi ile altın ve değerli

madenler vb. yatırım araçlarına para bağlama yerine menkul kıymet türü araçlara yönelme

olmaktadır.

Çeşitli sektörlerde yer alan bireysel yatırımcıların finansal yatırımlarını konu alan literatürde

yer alan çalışmalarda sermaye piyasasının gelişmesine ve kurumları ile iyi işler duruma

gelmesine rağmen halen en güvenilir yatırım aracı olarak altın, değerli madenler vb. yatırım

araçları ön plana çıkmaktadır. Literatürdeki bu çalışmalar içinde muhasebecileri örneklem

kabul eden çalışma bulunamamıştır. Bu nedenle, çalışmanın amacı aldığı eğitim seviyesi ve

bulunduğu sektör açısından finansal okuryazarlığı yüksek olduğu kabul edilen ve Sivas ilinde

bulunan muhasebecilerin yatırım kararı kriterleri ve yatırım aracı tercihlerini tespit ederek

ağırlıklandırmaktır. Araştırma çerçevesinde karar kriterlerinin çok

boyutludeğerlendirilmesinde ve ağırlıklandırılmasında AHP (Analitik Hiyerarşi Prosesi)

tekniği kullanılarak tek tek karar vericilerin kişisel değerlendirmeleri geometrik ortalama ile

birleştirilerek bunun sonucunda oluşan yargılara göre karar matrisleri oluşturulmuştur.

Sonuçlar incelendiğinde, muhasebecilere yatırım karalarını etkileyen ilk önemli kriter risk,

ikinci önemli kriter likidite, üçüncü önemli kriter iç verim oranı, olarak tespit edilmiştir. Bu

konuyla ilgili literatürde yapılan çeşitli alan araştırmalarında da genellikle yatırım kararlarını

etkileyen kriterlerden birinci derecede önemli olan kriter risk, ikinci olarak likidite ve üçüncü

kriter olarak verim oranı tespit edilmiştir. Çalışmamızın sonuçları ile literatür sonuçları aynı

yöndedir. Yatırım araçları tercihlerinde ise ilk sırada banka mevduatı, ikinci sırada altın ve

üçüncü sırada hisse senedi yer almıştır. Bu bulgulardan hareketle, sermaye piyasasında

gelişme olması ve finansal okuryazarlığın yüksek olmasıyla beraber klasik yatırım aracı olan

altın, banka mevduatı ilk sıralarda tercih edilmeye devam ederken üçüncü tercih içinde ise

menkul kıymet türü araç olan hisse senedi yer almıştır.