Akademik Veri Yönetim Sistemi
TURK DUNYASI ARASTIRMALARI, cilt.137, sa.273, ss.365-404, 2025 (Hakemli Dergi)
Bu makale, Osmanlı İmparatorluğu’nda milliyetçilik akımlarının toplumsal değişimle olan ilişkisini tarihi yönden bayraklar üzerinden incelemektedir. Araştırma, sosyolojik nitel betimleyici yöntem kullanılarak gerçekleştirilmiş ve dönemin ideolojik dönüşümlerine odaklanılmıştır. Çalışmada “tarihsel-sosyolojik analiz”, “ikonografik yöntem” ve “doküman analizi” gibi yaklaşımlar da kullanılmıştır. Osmanlı’da bayrakların yalnızca birer sembol değil, aynı zamanda ulusal kimlik arayışlarının ve toplumsal yapıdaki değişimlerin yansıması olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada, tarihsel belgeler, ikonografik analiz ve literatür taraması bir arada kullanılarak bayrakların ideolojik anlamları çözümlenmiştir. Elde edilen bulgular, Osmanlı’daki milliyetçilik akımlarının, modernleşme süreci ve Batılılaşma etkisiyle eş koşut/ analojik olarak şekillendiğini göstermektedir. Özellikle, farklı etnik ve dini grupların kendilerine özgü kimlikler oluşturma sürecinde bayrakların, bu kimliklerin kolektif bilincinde önemli bir yer tuttuğu belirlenmiştir. Ayrıca, bayraklar üzerinden okunan semboller, milliyetçilikle birlikte Osmanlı’nın çokkültürlü yapısının çözülme sürecini de ortaya koymaktadır. Osmanlı’da milliyetçilik akımlarının bayraklar üzerinden incelenmesi, toplumsal değişimin ideolojik ve sembolik boyutlarını anlamak açısından önemli bir perspektif sunmaktadır. Osmanlı’da milliyetçilik, yalnızca ayrışma değil, tarihsel bir aidiyetin yeniden tanımlanmasıdır. Milliyetçilik, Osmanlı’nın çokkültürlü mozaiğinde sadece bir çatlak değil, modern dünyanın çekiç darbeleridir. Osmanlı’da milliyetçilik, tarihin derinliğinden gelen seslerin modern dünyanın kaosu içinde yankı bulmasıdır. Osmanlı bayraklarında işlenen motifler, yalnızca birer süs değil; tarih, kimlik ve direnişin simgeleridir.