Mantıkçı Ömer Feyzi Tokadî ve Dürrü’n-Nâcî İsimli Eseri

Kömürcü K.

CUMHURIYET THEOLOGY JOURNAL, cilt.17, sa.2, ss.185-208, 2013 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 17 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2013
  • Dergi Adı: CUMHURIYET THEOLOGY JOURNAL
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.185-208
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Ömer Feyzi Tokadî (1801-1849) yazmış olduğu bir mantık kitabı ile tanınmıştır. Onun eserinin adı “ed-Dürrü’n-Nâcî ala Metni İsagoci”dir. Bu kitap, adından da anlaşılacağı üzere “İsagoci” isimli eser üzerine Arapça olarak yazılmıştır. İsagoci, Esîrüddin el-Ebherî’nin (ö. 1265) mantık kitabının adıdır. İslam düşünce geleneğinde mantık öğretiminde İsagoci ve onun üzerine yazılan şerhler önemli bir yere sahiptir. Tokâdî de İsagoci’ye bir şerh yazmış ve onu ‘Dürrü’n-Nâcî’ olarak isimlendirmiştir.  Bu kitap, Osmanlı dönemindeki mantık öğretiminde esas alınan önemli eserlerden biri olmuştur.

Bu çalışmadaki amacımız, söz konusu mantık eserinden hareketle Ömer Feyzi Tokadî’nin mantığa ilişkin görüşlerini ana hatlarıyla da olsa bilim ve kültür dünyasına tanıtmaktır. 

Anahtar Kelimeler: Ömer Feyzi Tokadî, ed-Dürrü’n-Nâcî ala Metni İsagoci, Mantık, Ebherî, İsagoci.

Omar Favzı Tokadi was known with a logic book that he wrote. His book’s name is “ed-Durru’n-Nâcî ala Metni Isagoci”. As its name indicates, this book is written on “İsagoci” in Arabic. İsagoci is the name of a famous book of Esîrüddin al-Ebherî (d. 1265). İsagoci and his commentaries    has an important place in the teaching of logic in the tradition of Islamic thought. Tokâdî wrote also a commentary on Isagoci and called it Durru’n-Nâcî. This book has been one of the important works in teaching of logic in the Ottoman period.

Our aim in this study is to introduce Ömer Feyzi Tokadî’s views on logic with based on Dürrü’n-Nâcî to world of science and culture.

Key Words: Omar Favzı Tokadi, ed-Durru’n-Nâcî ala Metni Isagoci, Logic, Ebherî, Isagoci.