4. Uluslararası Enerji Kongresi, Sivas, Türkiye, 07 Ekim 2025, ss.194-201, (Tam Metin Bildiri)
Bu çalışma, Sivas ili merkez ilçeye bağlı Çallı Köyü’nde yer alan köy odasının geleneksel mimari özellikleri bağlamında enerji verimli iyileştirme çalışmaları sonucunda sıfır enerjili bina (SEB) potansiyelini araştırmayı amaçlamaktadır. Kırsal mimari mirasın önemli bir öğesi olan köy odaları, yerel iklim koşullarına uyumlu pasif tasarım stratejileri ve özgün malzeme kullanımlarıyla enerji verimliliği açısından dikkate değer bir potansiyel sunmaktadır. Bu yapıların enerji performansının iyileştirilmesi hem sürdürülebilirlik hem de geleneksel yapıların değerlerinin korunması açısından büyük önem taşımaktadır. Çalışma kapsamında, geleneksel yöntemlerle rölövesi alınan köy odası, DesignBuilder yazılımı kullanılarak modellenmiş ve mevcut durumuna ilişkin enerji performansı analizleri gerçekleştirilerek yıllık enerji tüketim verileri elde edilmiştir. Sonraki aşamada farklı iyileştirme senaryoları üzerinden enerji verimli iyileştirme çalışmaları uygulanarak detaylı analizler yapılmıştır. Enerji verimliliği stratejileri, Historic England tarafından belirlenen koruma ilkeleri doğrultusunda geliştirilmiş ve yapı bütünlüğü ile özgün cephe oranlarının korunması esas alınmıştır. Bu kapsamda, enerji verimliliğine yönelik çalışmalar, yapının tarihi niteliğini, dokusunu ve kimliğini korumayı esas alarak opak ve saydam yapı kabuğunda yapılan iyileştirmeler ve yenilenebilir enerji sistemlerinin entegrasyonu ile değerlendirilmiştir. Analiz sonuçları, köy odasının mevcut durumda sahip olduğu enerji performansı ile SEB kriterleri arasındaki farkları ortaya koymakta ve uygulanabilecek iyileştirme senaryolarının etkinliğini göstermektedir. Bulgular, kırsal mimari miras yapılarının hem tarihî değerlerini koruyarak hem de SEB hedeflerine uyum sağlayarak enerji performanslarının artırılabileceğini ortaya koymaktadır. Çalışma, kırsal yerleşimlerdeki geleneksel yapıların korunması ve enerji verimliliği yönünden iyileştirilmesi için bir model sunmakta ve gelecekte benzer yapıların sürdürülebilirlik bağlamında değerlendirilmesine katkı sağlamayı amaçlamaktadır.
This study aims to investigate the potential of a traditional village room located in Çallı Village, Sivas, Turkey, to achieve zero-energy building (ZEB) standards through energy-efficient retrofit interventions. As a significant element of rural architectural heritage, village rooms present notable potential for energy efficiency owing to their passive design strategies and use of local materials adapted to climatic conditions. Improving the energy performance of such buildings is of great importance both for sustainability and for the preservation of the cultural values of traditional architecture. Within the scope of the study, the village room was surveyed using traditional methods, modeled in DesignBuilder software, and its existing energy performance was analyzed to obtain annual energy consumption data. In the subsequent stage, energy-efficient retrofit scenarios were applied and subjected to detailed analyses. The energy efficiency strategies were developed in line with the conservation principles defined by Historic England, with particular emphasis on preserving the building’s integrity and original façade proportions. Accordingly, energy efficiency improvements were evaluated through enhancements to the opaque and transparent building envelope and the integration of renewable energy systems, while maintaining the historical character, texture, and identity of the structure. The results reveal the differences between the current energy performance of the building and the ZEB criteria, as well as the effectiveness of the proposed retrofit scenarios. Findings demonstrate that rural architectural heritage buildings can be upgraded to improve their energy performance while preserving their historical values and aligning with ZEB targets. This study provides a model for the conservation and energy-efficient enhancement of traditional buildings in rural settlements and aims to contribute to the sustainable evaluation of similar structures in the future.