SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORLAMASININ DENETİMİ: ZORUNLU BAĞIMSIZ GÜVENCE SÜRECİNE GEÇİŞİN DEĞERLENDİRİLMESİ


Ceran Cunedioğlu S., Ülker Y.

INTERNATIONAL MULTIDISCIPLINARY SCIENTIFIC RESEARCH CONGRESS, Sivas, Türkiye, 4 - 06 Temmuz 2025, ss.475-484, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Sivas
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.475-484
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Son yıllarda çevresel, sosyal ve yönetişim (ÇSY/ESG) kriterlerinin işletme performansı üzerindeki etkisinin artmasıyla birlikte, sürdürülebilirlik raporlaması kurumsal şeffaflığın ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Sürdürülebilirlik raporlaması; kuruluşların faaliyetlerinden kaynaklanan ekonomik, çevresel ve sosyal etkileri ile ilgili olarak yayınladıkları kurumsal sosyal sorumluluğun güncellenmiş şekli olan bir rapordur. Burada amaç; işletmelerin raporlama döneminde kurumun stratejisini, yönetim yaklaşımını ve faaliyetlerinin sonuçlarını bilgi kullanıcılarına açıklamaktır. Bu gelişmeler doğrultusunda, yalnızca raporlama yapmak yeterli görülmemekte; bu bilgilerin doğruluğu ve güvenilirliği açısından bağımsız güvence süreçlerine duyulan ihtiyaç da ön plana çıkmaktadır. Avrupa Birliği'nin Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlama Direktifi (CSRD) gibi düzenlemeler, bağımsız güvence uygulamalarının zamanla zorunlu hale gelmesini gündeme getirmiştir. Bu çalışmada, Türkiye’de sürdürülebilirlik raporlaması yapan halka açık şirketlerin bağımsız güvence uygulamaları incelenmekte ve zorunlu güvence sürecine geçişin yapısal etkileri değerlendirilmektedir. Literatür taraması ve BIST 30 endeksinde yer alan şirketlerden oluşan örneklem üzerinden gerçekleştirilen uygulama analizi ile güvence türü, denetim firmaları tercihleri, net sıfır hedefleri ve raporlama standartları gibi unsurlar incelenmiştir. Çalışmanın bulguları, sürdürülebilirlik raporlamasının Türkiye’de hızla yaygınlaştığını ancak güvence düzeyinin hâlen büyük ölçüde sınırlı denetim seviyesinde kaldığını göstermektedir. Makul güvenceye geçişin hem yatırımcı güveni hem de uluslararası uyum açısından kritik olduğu vurgulanmaktadır. Ayrıca bulgular "Big Four" (PwC, EY, Deloitte, KPMG) denetim firmalarının sektöre hâkim olduğunu da ortaya koymuştur. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda, düzenleyici kurumlara ve denetim sektörüne yönelik politika önerilerine de yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilirlik raporlaması, bağımsız güvence, denetim, ESG, CSRD.