Zirvede kalmak, oraya çıkmaktan zor mudur? Ortaçağ devlet geleneğinde, her açıdan zirveyi görmüş bir devletin zirvede tutunma çabaları sonuç verecek mi, yoksa zaten yarım asırdır süren kötüye gidiş, gerileme ve akabinde kaçınılmaz bir çöküş ile mi sonuçlanacaktır? Elbette cumhuriyetten beri Türk tarih müfredatını okumuş olan kişiler için yukarıdaki soruları cevaplamak kolaydır. Fakat bilinen tarihin bilinmeyen taraflarında neler yaşanmıştı? Köprülüler neyi amaçlamış ne kadarını başarmıştı? Günümüz tarihçilerinin üzerinde ittifak ettiği ender konulardan olan Köprülüler Devri’nin başarısının arka planında neler yaşanmıştı? Sorulardan anlaşılacağı üzere çalışmanın teması, Köprülü Mehmed Paşa’nın sadaretini takip eden yaklaşık yarım asırda, onların yönetimlerine istihbarî faaliyetlerin etkisinin olup olmadığıdır. Çalışmaya dayanak oluşturan kaynak grubunun başında Osmanlı Arşivi’nden temin edilen resmi evrak ile devrin nabzını tutan Osmanlı kronikleri gelmektedir. Bunlardan istifade edilerek neşredilmiş olan yerli ve yabancı çalışmalardan da yararlanılmıştır.
Is it harder to stay at the top than to get there? In the medieval state tradition, will the efforts of a state that has seen the peak from every point of view give results, or will it result in a deterioration that has already lasted for half a century, a decline and then an inevitable collapse? Of course, it is easy to answer the above questions for people who have studied the Turkish history curriculum since the republic. But what happened on the unknown sides of known history? What did the bridge people aim at, how much did they achieve? What happened against the background of the success of the Köprüllüler Era, one of the rare issues that modern historians are allied on? As can be understood from the questions, the theme of the study is whether intelligence activities have had an impact on their management in the nearly half century following Köprülü Mehmed Pasha’s loyalty. At the beginning of the source group that forms the basis of the study are the official documents obtained from the Ottoman Archive and the Ottoman chronicles that hold the pulse of the era Jul. The domestic and foreign studies that have been published by taking advantage of them have also been benefited.
