Akademik Veri Yönetim Sistemi
WOCON 3rd INTERNATIONAL INTERDISCIPLINARY CONGRESS OF WOMEN IN SCIENCE , Sivas, Türkiye, 3 - 05 Ekim 2025, ss.101-111, (Tam Metin Bildiri)
Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de göçmen kız öğrencilerin eğitime erişim süreçlerini, 2020 2025 yılları arasında yayımlanmış akademik makaleler ışığında incelemek ve mevcut literatürden hareketle karşılaşılan engeller ile önerilen çözüm yollarını ortaya koymaktır. Çalışma, doküman analizi yöntemiyle yürütülmüş olup toplam 55 akademik makale sistematik biçimde değerlendirilmiştir. Araştırma iki temel soruya odaklanmıştır: (1) Son beş yılda yayımlanan çalışmalarda Türkiye’de göçmen kız öğrencilerin eğitime erişiminde hangi engeller öne çıkmaktadır? (2) Bu çalışmalar, göçmen kız öğrencilerin eğitim süreçlerine katılımını artırmak için hangi strateji ve politika önerilerini sunmaktadır? Bulgular, göçmen kız öğrencilerin eğitime erişiminde çok boyutlu engellerle karşılaştığını ortaya koymaktadır. En sık raporlanan sorunlar arasında dil yetersizliği, toplumsal cinsiyet temelli engeller (erken yaşta ve zorla evlilik, adölesan gebelik), psikososyal zorluklar (akran zorbalığı, travma, ruh sağlığı sorunları), sosyoekonomik dezavantajlar (yoksulluk, çocuk işçiliği, aile desteğinin zayıflığı) ve yönetişim kaynaklı sınırlılıklar (hizmetlerin sürdürülebilir olmaması, izleme ve cinsiyete duyarlı veri eksiklikleri) öne çıkmaktadır. Çözüm önerileri ise çok yönlü bir yaklaşımı işaret etmektedir. Çalışmalarda en sık vurgulanan stratejiler arasında dil destek programları ve uyum sınıfları, toplumsal cinsiyete duyarlı okul politikaları, psikososyal destek hizmetleri, burs ve nakit transferi mekanizmaları, aile ve toplum katılımını güçlendiren modeller, öğretmenlerin kültürel duyarlılık ve kapsayıcılık temelli eğitimi ve okullar ile yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları arasında iş birliği yer almaktadır. Bu noktada, yalnızca akademik makalelere odaklanılmasının nedeni, sahadan elde edilmiş somut uygulama örneklerini görmek ve politika belgelerinde yer alan soyut düzenlemelerden ziyade pratikteki yansımaları analiz etmektir. Sonuç olarak, göçmen kız öğrencilerin eğitime erişimini güvence altına almak için yalnızca pedagojik değil aynı zamanda sosyal, ekonomik ve yönetsel boyutları da kapsayan, hak temelli ve cinsiyet duyarlı politikaların bütüncül biçimde uygulanması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Göçmen kız öğrenciler, Eğitime erişim, Toplumsal cinsiyet eşitliği, Kapsayıcı eğitim, Doküman incelemesi.