Ortaokul Öğrencilerinin Sağlığı Geliştiren Okul ve Sağlık Algıları Arasındaki İlişki


Kocataş S., Demir C., Ünsal H. M.

INCARE 2019 Uluslararası Hemşirelik Kongresi, Gaziantep, Türkiye, 1 - 03 Kasım 2019, ss.71-72

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Gaziantep
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.71-72
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

GİRİŞ: Okulda sağlığı geliştirmenin temelini okul toplumunun sağlığını koruyucu ve geliştirici yaklaşımlar oluşturmaktadır. Sağlığı koruyucu ve geliştirici yaklaşımların başında ise okul toplumunun sağlığa bakış açılarının değerlendirilmesi gelmektedir. AMAÇ: Bu araştırma; ortaokul öğrencilerinin sağlığı geliştiren okul ve sağlık algıları arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır. GEREÇ-YÖNTEM: Araştırma tanımlayıcı tiptedir. Araştırmaya Sivas il merkezinde bulunan ve her biri farklı sosyoekonomik düzeydeki üç ortaokulda öğrenim gören 1194 öğrenci katılmıştır. Veri toplama aracı olarak “Öğrenci Kişisel Bilgi Formu”, “Sağlığı Geliştiren Okullar Ölçeği” ve “Sağlık Algısı Ölçeği”kullanılmıştır. Araştırmanın verileri 3-21 Aralık 2018 tarihleri arasında; araştırmacıların okullara giderek, okul rehber öğretmenlerinin uygun gördüğü ders saatlerinde öğrencilere yazılı ve sözlü onamlarını aldıktan sonra anket ve ölçek formlarını yüz yüze görüşerek uygulaması şeklinde toplanmıştır. Toplanan veriler SPSS 25.0 paket programında, frekans, yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma, pearsonkorelasyon analizi, bağımsız iki örnek t testi ve varyans analizi kullanılarak değerlendirilmiştir.Araştırma yapılmadan önce, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulundanonay ve il Milli Eğitim Müdürlüğünden kurumizni alınmıştır. BULGULAR: Araştırmaya katılan öğrencilerin%54,2’sikız ve %65,3’ü 10-12 yaş grubunda olup, %77,7’si çekirdek aile tipine, %53,5’i orta ekonomik düzeye sahiptirve %81.8’inin büyüme-gelişmesi normal persentil değerindedir. Öğrencilerin %52,3’ünün aktivite düzeyinin orta olduğu, %34,5’inin öğün atladığı, en çok kahvaltı öğününüatladıkları, %36’sının fastfood besinler tükettiği, %83,4’ünün okula yürüyerek gidip geldikleri ve %57,0’sinin okul başarı düzeylerinin orta olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin SGOÖ’den aldıkları toplam puan ortalamaları 85,00±18,86 (Min:24;Max:120)olup sağlığı geliştiren okul algılarının iyiye yakın olduğu; SAÖ’denaldıkları toplam puan ortalamaları42,08±8,38 (Min:15;Max:75) oluporta düzeyde sağlık algılarına sahip olduklarıbulunmuştur. Öğrencilerin SGOÖ alt ölçeklerinden aldıkları en yüksek puan ortalamasının sağlık eğitimi alt ölçeğinden (31.23±7.96), SAÖ alt ölçeklerinden aldıkları en yüksek puan ortalamasının ise kontrol odağı alt ölçeğinden (16.13±4.53) olduğu belirlenmiştir. Araştırmaya katılan öğrencilerinSGOÖ toplam puanları ile tüm SGOÖ alt ölçekleri Sağlık eğitimi (r=.905, p<.01), Rutin tarama (r=.882, p<.01) ve Sağlığı koruma (r=.865, p<.01) arasında pozitif yönde güçlü; SAÖ alt ölçeklerinden Kontrol odağı (r=.091, p<.01) ve Kesinlik (r=.176, p<.01) arasında pozitif yönde zayıf ilişkilerin olduğu saptanmıştır. Okullarda sağlık eğitimi, rutin taramalar ve sağlığı korumaya yönelik uygulamalara ilişkin öğrenci algıları yükseldikçe sağlığı geliştiren okul algılarının da güçlü bir şekilde arttığı bulunmuştur. Öğrencilerin sağlığı geliştiren okul algıları yükseldikçe kontrol odağının (sağlıklı olmanın kontrolünü kendinde toplama) ve kesinliğin (sağlıklı kalmaya,dahasağlıklıolmayayönelikyapmasıgerekenlerkonusundakesinbirfikresahipolma) de arttığı belirlenmiştir. SONUÇ: Araştırmaya katılan öğrencilerin sağlığı geliştiren okul algıları yükseldikçe sağlık algılarının da yükseldiği saptanmıştır. Okul toplumunun büyük bir çoğunluğunu oluşturan öğrencilerin sağlığının geliştirilmesinde ve sağlık algılarının yükseltilmesinde, okullarda yürütülen sağlık eğitimi, rutin taramalar gibi sağlık hizmetlerinin etkin bir şekilde yürütülmesi ve sağlığı geliştiren okul programlarının uygulanması önerilebilir. Anahtar Kelimeler: Sağlık algısı, sağlığı geliştiren okul, öğrenci.

Anahtar Kelimeler: Sağlık algısı, sağlığı geliştiren okul, öğrenci.