INTERNATIONAL INTERDISCIPLINARY CONGRESS OF WOMEN IN SCIENCE-II, Sivas, Türkiye, 27 - 28 Nisan 2024, ss.31-38, (Tam Metin Bildiri)
Özet
Cumhuriyet
öncesine rastlayan bir dönemde kadınların söz konusu olduğu herhangi bir durum,
günahla formüle edilen eril bir baskıyla neticelendirilmiştir. Nitekim kadınlar
kendilerine reva görülen her türden bunaltıcı eşitsizliklerin, Cumhuriyet’in
ilanıyla birlikte yavaş yavaş ortadan kaldırılmasıyla daha rahat nefes almaya
başlamışlardır. Cumhuriyet’in “Batılı Kadın” imajı kadınlara özerk bir varoluş
ortamı sunmuştur. Bu durum kendi ayakları üzerinde durabilen özgüvenli bir
kadının, boynundaki sorumluluk halkasını gevşetebilecek gücü bulan cesaretli
bir kadının, fikirlerinin tesettür perdesiyle örtüldüğü imparatorluk algılarını
yıkan bir kadının başarılı bir performansı için koruyucu bir perde olmuştur. Kadınlardaki
bu kabuk değiştirme çabasını gerek fikir anlamında gerekse fiziksel görünümleri
bağlamında “kadın dergileri” üzerinden görmek mümkündür. Cumhuriyet’in sunmuş olduğu bu motivasyon
iklimi, kadın dergiciliğini sektörel açıdan canlandırmış, kadınların
hayallerinin çeperini genişlettikleri, seslerinin daha gür çıkarttıkları bir
alan bulmalarına öncülük etmiştir.
Bu sunumda genel yayın
yönetmeni Fevziye Abdürreşit tarafından 1926 yılında basımı yapılan derginin 23-24.
sayıları değerlendirilmiştir. Aile mecmuası kategorisi içinde yer alan “Kadın Yazıları” başlığını taşıyan dergi
içinde yer alan “Asrî Türk Kadını” imajının nasıl olması gerektiği, Avrupalı
kadınların “Hindistan Kadınları” hakkındaki malumatları, çocuk sağlığı,
beslenmesi (emzik, kullanımı, hazır gıdalar) gibi hususların valideler üzerindeki
önemi hakkında bilgi verilmiştir. Bundan başka Berlin’deki “Kadın polisler”in
görev yetkileri, üniformaları, Avrupa veya Amerika kadının ev işlerini
kolaylaştıran aletlerin isimleri ve özellikleri “Ev İşlerinin Fennileşmesi”
başlığı ile ele alınmış olup, bundan başka kadın sporları arasında yer alan
“Kürek çekmek” gibi makale konuları kadın tarihine ışık tutması açısından
değerlendirilecektir.