Odin’den Batraz’a: Germen mitolojisi, Asetin Halk Destanı karşılaştırılmasıüzerine bir çalışma


Creative Commons License

Kırgız Ş.

RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, sa.15, ss.208-226, 2019 (Hakemli Dergi)

Özet

Edebiyat, kuşkusuz yaşamın kendisinden, tam merkezinden beslenir. Yaşam döngüsünde cereyan eden herhangi bir olay, bir eserin ana temasını oluşturabilir. Yapılan bu çalışma, daha derinlere, mitoloji ve destan gibi insan ruhuna kodlanmış alanlara hizmet etmektedir. Mitler, bir ulusun kimliğidir ve anlatılarda yer alan tüm unsurlar, o ulusun geçmişi, kültürü, folkloru hakkında bilgi verir. Mitler, bir ulusun tüm tarihi boyunca peşi sıra gelmesi bağlamında kalıtımsal özelliktedir ve gelecek nesillere değin canlılığını sürdüren bir yapıya sahiptir. Destanlar ise kahraman odaklı olup, destanlarda genellikle kahramanın içinden çıktığı ulusu da içine alan olaylar konu edinilmektedir. Gerek mitler gerek ise destanlar olsun edebiyat alanına kaynak oluştururlar. Tarih boyunca yazarlar, şairler, kuramcılar eserlerini oluştururken mitlerden, destanlardan, efsanelerden esinlenirler. Bunun altında yatan en önemli sebep, mitlerin, destanların ve efsanelerin topluma ayna tutma vazifesi görmesidir. Mitlerde ve destanlarda yer alan semboller, simgeler ve izlekler tüm insanlık için bazı ortak özellikler taşırlar. Çalışmanın ana çatısını Germen mitolojisi ve Kuzey Kafkasya'ya ait olan Asetin Halk Destanı oluşturmaktadır. Çalışmanın amacı, Germen mitolojisinde ve Asetin Halk Destanı’nda yer alan tanrılara, anlatılara ve motiflere yer vererek, aralarındaki benzerlikleri ya da farklılıkları saptamaktır. Buna koşut olarak her iki anlatıya ait genel bir değerlendirmeye ulaşmaktır. Çalışmada her iki eser, karşılaştırmalı yöntem ile birlikte metin odaklı yöntem kullanılarak çözümlenecektir. Anahtar kelimeler: Asetin halk destani, Germen mitolojisi, destan, karşılaştırmalı edebiyat, mitoloji. 

Without doubt, literature feeds from life itself, from life’s core. Any kind of event which takes place in the life cycle can constitute the main theme of a literary work. This study serves to a deeper area which has been coded in human soul like mythology and epic. Myths are the identity of a nation and all of the aspects which are a part of the narrations give information about a nation’s past, culture and folklore. Myths have a hereditary quality in the sense that they follow a nation throughout its history and have a structure which sustains its vitality until the new generations. Epics are focused on heroes and they are in general about events which involve the nation in which the hero comes from. Both  myths and epics are the sources of literature. Throughout history, writers, poets and theorists have been drawing inspiration from myths, epics and legends while creating their works. The most important reason behind this is that myths, epics and legends act as a mirror to society. The symbols, attributes and themes in myths and epics have some common features for all humankind. The main framework of the study is made up of Germen Mythology and the Ossetian Folk Epic which belongs to North Caucasus. The purpose of the study is to give place to the gods and narrations related to Germen Mythology and the Ossetian Folk Epic and determine their similarities or differences. In parallel to this objective, the study aims at reaching a general evaluation about both of the narrations. In this study, both works will be analysed to use work-immanent method with comparative method. Keywords: The Ossetian folk epic, Germen mythology, epic, comparative literature, mythology.