I.SAĞLIK ÖĞRENCİLERİ KONGRESİ (CÜSKON2024) , Sivas, Türkiye, 23 - 25 Mayıs 2024, ss.26
Stentler; kardiyovasküler hastalıklar gibi yüksek hayati risk içeren kalp, beyin ve böbrek
damarlarının tıkanması durumunda kullanılan çeşitli materyallerden yapılmış, esneme özelliğine sahip,
silindirik ağ yapısındaki tıbbi cihazlardır [1,2]. Plak oluşumunu durdurmak ve yeniden tıkanmanın
önlenmesi amacıyla stentlerin yapısındaki biyopolimere tekrar daralmayı engelleyen veya geciktiren
özellikteki kimyasal eklenerek “İlaç Salınımlı Stentler” (İSS) geliştirilmiştir. İlaç salımı yapan stentler,
bölgeye yaydıkları etkin maddenin kimyasal yapısı sayesinde, stent yüzeyinde madde ve hücre
birikimini azaltmaktadırlar. İlaçlı stentlerde kaplamanın kalınlığı, polimer matriksinin gözeneklilik
düzeyi, ilacın ve polimer yapının fizikokimyasal özellikleri, stentin tasarım özellikleri ve içerdiği etkin
madde miktarı gibi faktörler ilaç salımını dolayısıyla klinikteki cevabı etkilemektedir [3]. Stent gibi tıbbi
cihazların kalitesi ve güvenirliliğini ortaya koyması için çeşitli otoriteler bir araya gelerek kılavuzlar
sunmuş ve süreç kontrol edilmiştir. İnsan vücudu için yüksek risk oluşturduğundan sınıf III tıbbi cihazlar
kapsamında ele alınan ilaçlı stentler, ilgili ISO standartlarına göre hazırlanan kalite kontrollerine
uymakla yükümlü olup tabi olduğu Tıbbi Cihaz Yönetmeliği’ne göre onay işleminden geçmesi
gerekmektedir [4,5]. Bundan dolayı kalite kontrol işlemi mevcut veya potansiyel sorunları dikkate alarak
belirli koşullarda optimum düzeye ulaşmayı hedeflemektedir. Dolayısıyla ortak ve tekrarlanan kullanım
koşullarına göre bir kılavuz olan ve fikir birliğiyle oluşturulmuş, yetkili kurumca onaylanmış olan
kuralları içeren kalite kontrollere uymak toplum yararına katkı sağlamaktadır. Bu çalışmada ilaçlı
stentlerin kullanım alanlarının, tercih edilme nedenlerinin, etkililiğini etkileyen faktörlerin, tabi olduğu
kalite kontrollerin ve bu kapsamda yapılan klinik olmayan testlerin verilmesi amaçlanmıştır. İlaçlı
stentler ve kalite kontrolleri hakkında hazırlanan bilimsel makaleler, yapılan araştırmalar incelenmiş;
ilaçlı stentlerin güvenilirliği, kalitesi ve etkililiği açısından kalite kontrol aşamasının önemi
değerlendirilmiştir.