XI. ULUSLARARASI TURKCESS EĞİTİM VE SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ, Gaziantep, Türkiye, 18 - 20 Eylül 2025, ss.339, (Özet Bildiri)
ÖzetBu çalışma, dijitalleşmenin eğitim ortamlarında ortaya çıkardığı etik sorunlar ve insan hakları ihlallerini
analiz etmeyi amaçlamaktadır. Dijital eğitim süreçlerinde insan onurunu ve bireysel hakları önceleyen etik
yaklaşımların yeterince gözetilip gözetilmediği sorgulanmıştır. Araştırma, nitel bir yaklaşımla
yapılandırılmış; Doküman incelemesi teknikleri uygulanmıştır. Veri kaynaklarını 20 akademik makale,
UNESCO, OECD ve Avrupa Konseyi gibi uluslararası kuruluşların politika belgeleri ile Türkiye’deki güncel
strateji belgeleri oluşturmaktadır. Belgeler, etik değerler, mahremiyet, gözetim, algoritmik önyargı ve dijital
vatandaşlık temaları doğrultusunda analiz edilmiştir. Etik değerlerin dijital eğitimde geri planda kaldığı,
mahremiyetin ciddi biçimde ihlal edildiği ve gözetim teknolojilerinin baskı unsuru hâline geldiği
görülmüştür. Algoritmik önyargılar fırsat eşitsizliğini derinleştirirken, dijital vatandaşlık eğitiminin
yetersizliği bireylerin dijital ortamda etik davranma kapasitesini sınırlamaktadır. Radar grafikler, bu risk
alanlarını hem akademik literatür hem de uluslararası belgeler temelinde tematik olarak ortaya koymaktadır.
Dijital eğitim politikaları yeniden yapılandırılırken, insan haklarına dayalı ve etik değerlere duyarlı bir
çerçeve benimsenmelidir. Mahremiyetin korunması, şeffaf ve adil algoritmaların geliştirilmesi ile dijital
vatandaşlık becerilerinin eğitim sistemine entegre edilmesi gerekmektedir. Ayrıca ulusal ve uluslararası
politika belgelerinin önerileri doğrultusunda dijitalleşmenin insan odaklı bir yapıya kavuşturulması
önerilmektedir.Anahtar Sözcükler: Dijital etik 1, insan hakları 2, eğitimde dijitalleşme 3, mahremiyet 4, dijital vatandaşlık