FBÜ Sosyal Bilimlerde Covid-19 Çalışmaları Kongresi, İstanbul, Türkiye, 30 Eylül 2021, ss.14
Covid-19
pandemi sürecinde eğitim faaliyetleri uygulanan “uzaktan eğitim” (Distance
Education) öğrenme”nin pasif değil, aktif bir etkinlik olarak yapılması
gerektiği daha dikkat çeken bir biçimde ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla, uzaktan
eğitimin nasıl olması gerektiği üzerine görüşler öne sürülmüş ve öğretim
araçları sorgulanmaya başlanmıştır. Öğretimle ilgili çevrimiçi (online) öğretim
araçların geliştirilmesi gerekliliği de böylece ortaya konulmuş, öğrencilere
etkileşim sunmak üzere tasarlanmış araçların kullanılması önemli bir seçenek
olarak öne çıkmıştır. Bu durumda dijital çevrimiçi araçlar bakımından bazı
iyileştirme ve geliştirmeler yapılmasının zorunluluğu kendini hissettirmiştir.
Dolayısıyla, dijital uzaktan öğretim araçlarının geliştirilmesinde dikkat
edilecek özellikler ile ilgili alan yazına dayalı olarak önerilere ihtiyaç
olduğu görülmüştür. Bu çalışmanın amacı, Covid-19 pandemi döneminde zorunlu
uygulanan sosyal izolasyondan dolayı, bir seçenek olarak ortaya çıkan uzaktan
eğitimde kullanılan dijital öğretim araçlarının geliştirilmesi için, alan
yazına dayalı görüşlerden yararlanarak öneriler sunmaktır. Buna göre
araştırmanın problemi şöyle belirlenmiştir: Covid-19 pandemi döneminde uzaktan
eğitim modelinde kullanılan dijital öğretim araçlarının geliştirilmesinde hangi
öneriler olabilir? Bu araştırma, cevap aranan problem doğrultusunda ilgili alan
yazındaki dokümanların incelenmesine dayalı olarak “doküman analiz” yöntemi ile
gerçekleştirilmiştir. Bu yolla elde edilen veriler analiz edilerek
yorumlanmıştır.
Öğretim
araçları öğrenmeyi sağladığı için eğitime katkı veren materyallerdir.
Dolayısıyla bu araçların çevrimiçi öğretim ortamlarına dönüşümü ve
geliştirilmesi çok önemlidir. Çevrimiçi öğretim ortamlarında öğrenim pasif
öğrenmeden daha çok aktif öğrenmeye odaklı olduğu için, öğretim araçlarında
“etkileşim” unsuru çok önemli bir özellik olarak karşımıza çıkmaktadır. İlgili
alanda yapılan araştırmalar, eğitimde çevrimiçi dijital araçların
geliştirilmesinin önemini vurgulamaktadır. Buna göre, öğretim araçlarının
gelişiminde ilgili materyallerin olabildiğince etkili olabilmesi için; somut-soyut/görsel-sözel
bilgiler arasında “denge”yi gözetmesi ve “günlük yaşam”la bağ kurması öne çıkan
temel özellikler olarak ortaya konulmuş, öğrencilerin önceden kazanılmış
bilgilerin işin içinde olduğu keşfe dayalı öğretim araçlarının yararı vurgulanmıştır.
Dünyada
birçok ülke, iyi eğitilmiş insanların beyin gücünün farkındadır. Bu bağlamda, günümüzde
başarılı bir öğrencinin sahip olması gerekli olan özelliklerin başında;
bilgisayar teknolojilerini kullanarak, veri toplayıp kullanarak çalışma
yapabilmesi değerlendirilmektedir. Diğer yandan, günümüz dünyasında eğitim
sistemi, öğrencinin öğretmene daha az bağımlı olarak kendi kendine öğrenme ve
keşfetme duygusunu destekleyen bir yöne doğru da evirilmektedir. Bu nedenle, Covid-19
pandemi döneminde uygulanan dijital uzaktan eğitim, öğrencilerin kendi
kendilerine öğrenmeleri ve bilgisayar teknolojilerini kullanmaları açısından
önemli bir deneyim fırsatı sunmuştur. Bununla birlikte pandemi dönemi eğitiminde
işlevsel çevrimiçi öğretim araçların önemine paralel olarak, geliştirilmesi
için de önerilere ihtiyaç olduğu gözlemlenmiştir. Buna göre, araştırmanın
ulaştığı sonuçlar açısından, çevrimiçi öğretim araçların geliştirilmesi için
altta sıralanan önerilerde bulunulmuştur.
-Dijital
öğretim araçlarının geliştirilmesinde aktif öğrenmeye odaklı “etkileşim”
özelliğinin olması önerilir.
-Dijital
öğretim araçlarının geliştirilmesinde, somut-soyut/görsel-sözel bilgiler
arasında “denge”nin gözetilmesi önerilir.
-Dijital
öğretim araçlarının geliştirilmesinde, öğrencinin günlük yaşamıyla bağ kurması
önerilir.
-Dijital
öğretim araçlarının geliştirilmesinde, öğrencinin önceden kazanılmış bilgileri
dikkate alınarak, öğrencinin keşfetme duygusuna yönelik planlamalar yapılması
önerilir.