Edebiyatın kılcal damarları: taşrada edebiyat dergiciliği/Sivas örneği: Sühan dergisi


KARATAŞ E.

RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, sa.34, ss.143-157, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Dış, dışarı anlamlarına gelen ancak daha çok bir ötekileştirme niyeti taşıyan taşra sözcüğü, günümüzde bir mekân kavramı olmanın ötesine geçmiş ve bir ruh iklimini tanımlamaya başlamıştır. Taşra; can sıkıntısının, durağanlığın, sıradanlığın, mahrumiyetin, muhafazakârlığın ana yurdu olarak tanımlansa da aslında taşıdığı sıcaklık, güven ve aidiyet duyguları sayesinde önemli bir potansiyeli ve meydan okumayı da barındırmaktadır. Taşranın tanımlarına inat, taşra deviniminin en iyi yansıdığı alanlardan biri de taşra dergiciliği olmuştur. Uzun süre merkez dergilerinin manevi hegemonyası altında ve mütevazı koşullarda yollarına devam eden taşra dergileri günümüz edebiyat muhitlerini besleyen ve heyecan getiren önemli kılcal damarlar olmuşlardır. Edebiyat dergilerinin sağladığı genç ve hevesli isimlere yol açma, edebiyat içi sorunların tartışılacağı bir zemin oluşturma, yeni akımların ve türlerin kitlelere duyurulması, yeni çıkan yayınların ve isimlerin eleştirel zeminde değerlendirilmesi gibi birçok imkân, taşra dergilerinde de merkez dergiler kadar etkili biçimde sunulmaktadır. Bunun en temel nedeni günümüzde taşra dergilerinin etkilerinin teknolojik gelişmelerin ve iletişim olanaklarının artmasıyla genişlemesidir. 2003-2008 yılları aralığında, 18 sayı olarak Sivas’ta yayımlanan Sühan Dergisi de taşra dergiciliği anlayışını kırarak geniş kitlelere ulaşan, Türk edebiyatına deneme şiir gibi türlerde yeni eserler kazandıran, o dönemin etkili isimlerini çevresinde toplayan edebi bir atmosfer kurmuştur. Bu çalışmada, kapanmış bir taşra dergisi örneği olarak Sühan Dergisinin bütüncül bir bakış aşısıyla ve edebiyat tarihi açısından taşıdığı önem çerçevesinde değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, doküman tarama ve betimsel analiz yöntemleri kullanılmış, Sühan Dergisinden elde edilen veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir.
Countryside, meaning mostly meaning offshore, away from the centre of life has surpassed the meaning of alienation and started to portray a inner/spiritual condition. Though countryside is mostly defined to be boring, constant, ordinary, deprived, old-fashioned with its charm, peace, and sense of belonging there it also contains a significant potential and challenge. As a response to the biased meaning of itself countryside journalism has proved the precession of the countryside life. Despite being innerly under the hegemony of central journals and keeping up under modest conditions countryside journals, has become a significant source feeding its circle and capillaries bringing excitement to modern day literature. Literary journals providing inspiration and a path for younger names, forming a foundation for literary debates, advertising new literary movements and genres, newly published works and names receiving feedback and criticism and further opportunities is executed just as good as central journals in countryside journals. Major cause of this happening is that countryside journalisms influence expanding with the growth of technological innovations and communication opportunities. Published between 2003-2008 as 18 issues in Sivas, Sühan Magazine along others also formed an atmosphere aimed to reach a bigger audience by breaking the chains of the misinterpretations over the countryside journalism, providing newly written essays and poetical works, preparing document subjects that weren’t touched upon in the past and most importantly assembling the influential names of its age. In this work it is aimed to view and evaluate the encased Sühan Magazine as an example of countryside journalism and its significance. In this research document scanning and descriptive analysis are used and data received from Sühan Magazine are inspected with content analysis technique.