Üniversite Yayınları, Sivas, 2019
Tütün dünya çapında önde gelen morbidite ve mortalite nedenidir. Her yıl 5 milyondan
fazla insan, tütünün neden olduğu hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Bu
da tüm dünyada her gün 14 bin, her 8 saniyede bir ise bir kişi demektir. Bu nedenle, sigara ve
diğer tütün mamullerinin kullanımının giderek artması, dünya çapında insan sağlığını
tehdit eder boyutlara varması ve tütün sektörü tarafından geliştirilen stratejiler ile başa
çıkmak için oluşturulan Türkiye'nin de imzasının yer aldığı ilk uluslararası anlaşma özelliğindeki
Tütün Kontrol Çerçeve Sözleşmesi hayata geçirilmiştir. Bu Sözleşme ile çağımızın
hastalığı olan tütün salgınının kontrol altına alınması hedeflenmektedir. Türkiye'de ise
sözleşmeyi takiben ilki Ulusal Tütün Kontrol Programı ve Eylem Planı (2008-2012) olmak
üzere eylem planları hazırlanarak uygulamaya girmiştir. Dünya Sağlık Örgütü de tütün
firmalarının pazar oluşturma stratejileri ile başa çıkmak ve tütün kullanımının yayılımını
kontrol altına almak için “MPOWER politika paketi” adı altında bir grup önlemler dizisi
yayımlamıştır.
Tütünsüz bir yaşam tarzının benimsenmesinde özellikle sağlık çalışanlarının yeri çok
önemlidir. Meslekleri dolayısıyla sağlık çalışanları, insanlara sigara kullanımı ve sağlığa
etkileri hakkında bilgi verebilecek ve yol gösterebilecek konumdadırlar. Sağlık çalışanlarının
bakımı altındaki tüm bireylere/hastalara tütün kullanımları hakkında soru sorma ve
bırakma önerileri, güçlendirme ve takip etmeleri gerekmektedir. Sağlık çalışanlarının tütün
kullanımını önleme, tütün bağımlılığının tedavisi ve ikinci el sigaraya maruz kalmanın
azaltılması için yapılan müdahalelere aktif katılımları son derece önemlidir. Bu nedenle bu
kitap, hangi alanda çalışıyor olursa olsun her sağlık çalışanının tütün kontrolünde sorumlu
olduğu ve yine her sağlık çalışanının bakımı altındaki hasta ve ailelerini tütün ve tütün
ürünlerini bırakması için yönlendirebilir bilgi düzeyine sahip olması gerektiği inancıyla
hazırlanmıştır. Kitapta bağımlık kavramı, tütün ürünleri, pasif içicilik, tütün kontrolü
kavramı, sigara bırakma tedavisinin temel prensipleri ve uygulanan tedavi yöntemleri ve
danışmanlık konuları yer almaktadır.