Bunalım Sonrasında Küresel Ekonomi: Zorluklar ve Fırsatlar- 2. Uluslararası Ekonomi Konferansı, Girne, Kıbrıs (Kktc), 1 - 03 Eylül 2010, cilt.1, ss.180-181
Bugün gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkeler önümüzdeki
yıllarda belki de sona ermekte olmasına rağmen krizin sonuçlarının daha uzun
süre devam edeceği hususunda ortak bir kanaate sahiptirler. Krizin bir yılı
aşkın bir süredir devam ediyor olması sonuçlarının da buna paralel olarak uzun
süre devam edeceği tezini desteklemektedir. Mali krizlerle ilgili tecrübeler
göstermektedir ki kriz sonrası ekonominin yeniden normalleşmesi süreci hiç de
kolay olmamakta hatta birçok durumda kriz öncesini yakalamak on yıllar
alabilmektedir. Örneğin 2001 krizi sonrası Türkiye gibi birçok gelişmekte olan
ülke işsizlik anlamında henüz kriz öncesi değerlere ulaşamadan yeni bir krize
yakalanmıştır.
Krizin sona erdirilmesi ve etkilerinin azaltılması amacıyla
organize edilen uluslararası toplantılarda IMF WB ve ILO gibi uluslararası
kurum ve kuruluşların değişen şartlara karşı yetersizlikleri, gerekli kurumsal
değişiklikler ve tekrar normalleşme sürecinde üstlenebileceği roller
tartışılmaktadır. En son Eylül 2009’da ABD’de gerçekleştirilen G20 zirvesinde
de öncelikli gündem bu konular üzerinde yoğunlaşmıştır. Makro düzeyde bu kurum
ve kuruluşların rolleri, etkililiğinin artırılması ve yeniden yapılandırılması gibi
çözümler geliştirilirken esas mikro düzeyde uygulanabilecek politikalar gözden
kaçırılmamalıdır.
Ülkelerin ulusal bazlı ilgilendikleri çözümlere bakıldığında
da ise yoğunluklu olarak, sahip oldukları işgücü ve sermaye birikimi
dolayısıyla, büyük ölçekli işletmelerin tekrar normalleşme sürecine
girebilmeleri üzerine öncelikli gündem oluşturdukları görülmektedir. Buna
karşın ekonomideki etkileri ve dağılımları dolayısıyla yaygın kalkınmayı ve
dengeli ekonomik dağılımı sağlayan Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin
sıkıntılarına dair çözümler henüz ciddi bir gündem konusu olabilmiş değildir.
Ekonomik anlamda esas desteğin sağlanması gereken alanın KOBİ’ler olduğu
dillendirilmesine karşın uygulamada gerçekleştirilen ekonomi politikalarının
tam da böyle olmadığı en azından zamanlama açısından bu durumun beklentiler
düzeyinde gerçekleşmediği gözlemlenmektedir. Bu anlamda öncelikli olmasa bile
en azından ağırlıklı olarak KOBİ’lerin kriz sonrası desteklenmesi ve KOBİ’lere dair
kriz sonrası normalleşme süreçleri değerlendirilmelidir.
Bu çalışmada KOBİ’lerin ekonomi içerisindeki rolleri ve ekonomiye
katkıları değerlendirilerek kriz sonrası dönemde KOBİ’ler açısından
uygulanabilecek ekonomi politikalar ele alınacaktır. Özellikle 1994, 1998, 2000
ve 2008 krizleri karşılaştırılarak yaşanan mali krizin olumsuz sonuçlarının
asgariye indirilmesi ve sürecin en kısa sürede atlatılabilmesi için gerekli
destekler istihdam, büyüme ve bölgesel kalkınma bağlamında ele alınacaktır.