Motor yağına karıştırılan bor yağı karışımının içten yanmalı motor silindirindeki etkilerinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖMER KARATAŞ

Danışman: Tahsin Yüksel

Özet:

Aşınma, içten yanmalı motorlar için en önemli problemdir. Motor içerisinde aşınma miktarı ne kadar az olursa motordan elde edilen performans miktarı da o kadar yüksek olmaktadır. Motor performansının yüksek olması, sürtünerek çalışan motor parçalarının ilk imalat değerlerine en yakın ölçülerde kalması ile mümkündür. Ancak aşınma probleminin önüne geçmek mümkün değildir. Dolayısı ile motor performansını yüksek değerlerde tutmak için motor parçalarında meydana gelen aşınma probleminin geciktirilmesi ya da çalışan motorda aşınmanın onarılabilmesine ihtiyaç bulunmaktadır.

Motor parçalarında meydana gelen aşınmanın onarılması, geciktirilmesi ve motor çalışma ömrünün uzatılması amacıyla motor yağı içerisine %15 oranında sıvı bor yağı katkısı karıştırılmıştır.  Motor, katkısız ve bor katkılı motor yağları kullanılarak 100’er saatlik çalışmalar sonucunda dinamometrede farklı devirlerde (1500, 1750 ve 2000 dev/dk) yapılan testlerde; güç, tork, özgül yakıt sarfiyatı, egzoz sıcaklığı, motor emisyon değerleri ile ölçülerek çalışma yapılan yağlar analiz edilmiştir. Aynı zamanda yağların DSC, FT-IR ve ICP-MS analizleri yapılmıştır. Yapılan kıyaslamalarda, güç ve tork değerlerinde artış görülürken, özgül yakıt sarfiyatı ve egzoz sıcaklıklarında azalmalar görülmüştür. O2 emisyonunda artış görülür iken CO, CO2, HC ve NOx emisyonlarında yaklaşık olarak sırasıyla %43, %68, %84 ve %83 en yüksek oranda azalmalar olmuştur. Daha sessiz çalışan motor sayesinde gürültü kirliliği azalırken, motor yağına bor katkısının hem ekonomik hem de çevre ve insan sağlığına olumlu anlamda fayda gösterebileceği görülmüştür.