Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: VEDAT ÖNAL
Danışman: Halil Arslan
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Teknolojinin hızlı evrimiyle birlikte, işletmeler için siber güvenlik vazgeçilmez bir öncelik haline gelmiştir. Kötü niyetli yazılımlar, hizmet dışı bırakma saldırıları ve sıfır gün açıkları gibi dış saldırılarla başa çıkmak için yapılan yatırımların yanı sıra, kurum içi tehditlere karşı da önlem almak büyük önem taşımaktadır. Ne yazık ki, bilinçsiz veya kötü niyetli çalışanlar nedeniyle ortaya çıkan iç tehditlerle başa çıkmak, hala birçok şirket için zorlu bir mücadele olmaya devam etmektedir. Bu sorunu çözmek için ortaya atılan çözümlerden biri de kullanıcı ve varlık davranış analizidir. Bu yaklaşım, çalışanların günlük aktivitelerini izleyerek anormal davranışları tespit etmeyi amaçlar. Böylece, iç tehditlerin belirlenmesi ve önlemlerin alınması için zamanında müdahale edilebilir. Bu çalışmada, şirketlerin güvenlik bilgileri ve olay yönetimi sistemleriyle uyumlu bir kullanıcı ve varlık davranış analizi modeli önerilmiştir. Bunun için, öncelikle Wazuh uygulaması kullanılarak çalışanların Windows işletim sistemlerini kullanırken gerçekleştirdikleri aktiviteler toplanmıştır. Toplanan veriler üzerinden bir kural kütüphanesi üretilmiştir. Ardından, veriler geçmişten günümüze doğru sıralanmış ve kayan pencere yöntemi kullanılarak yedi farklı veri seti oluşturulmuştur. Her bir veri seti, dokuz farklı sınıflandırma algoritması ile eğitilmiş ve modellerin başarı oranı, F1 skoru, kesinlik, duyarlılık, hassasiyet ve yanlış negatif oranı değerleri hesaplanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, en başarılı sonuçların 25 pencere boyutunda Rastgele Orman Yöntemi ile elde edildiği gözlemlenmiştir. Bu yaklaşım, şirketlerin iç tehditlere karşı daha proaktif bir yaklaşım benimsemelerini sağlayarak, güvenlik açıklarının kapatılmasına yardımcı olabilir.