Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ONUR BAHTİYAR
Danışman: Yakup Hamdioğlu
Özet:
Immanuel Kant felsefe tarihinde en önde gelen rasyonalist filozofların biridir. Ona göre, yalnızca bilgi alanında değil değerler alanında da, doğruya ancak akıl yolu ile ulaşılabilir. Akıl onun zihninde, her şeyden önce, kavramlar ve ilkeler ile ilişkilidir ve önemli olan onu karşılaştığımız problemleri çözmek için doğru bir şekilde kullanabilmemizdir. Bu temelde onun ahlak anlayışı eylemlerimizi yöneten ilkeleri ortaya çıkarmaya yöneliktir. Kant'ın ahlak ilkeleri Antik Yunan dünyasından itibaren mutluluk kavramını merkeze alan yaklaşımların tam karşısındadır. Ona göre mutlulukçu teoriler insanın değerini ve ahlaki kişiliğini tam olarak ortaya koyamamışlardır. Oysa Kant için ahlaki kişiliğimizi belirleyen unsur akıl sahibi varlık olmamızdır. Bununla birlikte akıl sahibi varlık olarak değerimizi de ahlak yasası ortaya koymaktadır. Burada, Kant'a göre, özgürlük ahlak yasasının varlık nedenidir. Bu nedenle, ahlak yasasının temellendirilmesinde özgürlüğün çözümlenmesi hayati bir öneme sahiptir. Bu çözümleme ile Kant hem akıl sahibi bir varlık olarak insanın özgürlüğünü hem de tüm insanlığı kapsayacak ahlaki eylemin dayandığı ahlaki değeri temellendirir. Burada insanın ödevi bu ahlaki değere bağlı bir biçimde eylemde bulunarak yaşamını sürdürmektir. Kant'ın bu yaklaşımı, günümüzde de, ahlaki tartışmanın merkezi sorularına karşı ufuk açıcı cevaplar sunan bir teori olarak değerlendirilir.