Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe Ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Yunus PEKTAŞ
Danışman: Engin Zabun
Özet:
Bu araştırmanın amacı yatılı bölge ortaokullarında öğrenim gören öğrencilerin politik okuryazarlık becerisi seviyelerinin bireysel barışa yönelik tutumlarına etkisini incelemektir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evreni Türkiye geneli Yatılı Bölge Ortaokullarında (5.,6.,7.,8. sınıf) eğitim gören ortaokul öğrencilerinden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi 2023-2024 Eğitim ve Öğretim Yılında Sivas ili genelinde yer alan Yatılı Bölge Ortaokullarında eğitim gören ve çalışmada gönüllü olarak yer alan 182 öğrencilerden oluşturulmuştur. Araştırmanın verileri Demografik Bilgi Formu, Politik Okuryazarlık Ölçeği ve Bireysel Barışa Yönelik Tutum Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde Pearson Korelasyon Analizi, bağımsız gruplar (ilişkisiz örneklemler) t testi ve ANOVA kullanılmıştır. Araştırma sonuçları yatılı bölge ortaokullarındaki öğrencilerin politik okuryazarlığa ilgi duyduklarını ancak sosyal etkileşim, demokratik katılım ve bireysel barışa yönelik tutumlarında yeterli düzeyde gelişim göstermediklerini ortaya koymuştur. Öğrencilerin medya ve haber kaynaklarını kullanma eğilimleri yüksek olsa da farklı görüşlere saygı, sosyal sorumluluk alma ve barışçıl iletişim gibi becerilerde düşük düzeyler görülmüştür. Politik okuryazarlık ile bireysel barışa yönelik tutumlar arasında pozitif bir ilişki bulunurken, sınıf düzeyine göre anlamlı farklar saptanmamıştır. Cinsiyet değişkeni bağlamında ise erkek öğrencilerin bazı alt boyutlarda daha yüksek puanlara sahip oldukları görülmüştür. Bu doğrultuda, öğretmenlerin sınıf içi etkinliklerle öğrencilerin demokratik ve sosyal becerilerini desteklemeleri; yöneticilerin medya okuryazarlığı ve insan hakları temalı mesleki gelişim faaliyetlerini yaygınlaştırmaları önerilmektedir. Politika yapıcılar için politik okuryazarlık ve barış eğitimi odaklı programların geliştirilmesi önem arz etmektedir. Ayrıca, araştırmacıların farklı bölge ve gruplarda barış, insan hakları ve sosyal-duygusal öğrenmeye odaklanan karşılaştırmalı çalışmalar yürütmeleri önerilmektedir.
Anahtar Sözcükler: Sosyal bilgiler öğretimi, politik okuryazarlık, bireysel barış, yatılı bölge ortaokulu