Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MEHMET BEDİROĞLU
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Dogan Engin Alnak
Eş Danışman: Serdar Mercan
Özet:
Sürtünme karıştırma kaynağı (SKK), farklı metalik
özelliklere sahip malzemeleri tam bir ergitme yapmadan katı halde
birleştirebilmektedir. Özellikle alüminyum ve bakır gibi farklı malzemeleri
birleştirmek için yeni ve etkili bir teknik olarak kullanılmaktadır. Sürtünme karıştırma
kaynak yönteminde takım tasarımı ve konfigürasyonu bağlantı kalitesini önemli
ölçüde etkilemektedir.
Bu çalışmanın amacı, AA1050 ve saf bakır malzeme çiftinin
sürtünme karıştırma kaynak yöntemiyle birleştirilmesinde farklı geometrideki uç
parametrelerinin, farklı devir ve farklı ilerleme hızlarının kaynaklı birleştirmenin
mikroyapı ve mekanik özelliklere etkisini analiz etmektir. Çalışmada 3 mm
kalınlığa, 50 mm genişliğe ve 100 mm uzunluğa sahip AA1050 ve saf bakır
levhalar, omuz çapı 16 mm, pim uzunluğu 2,7 mm olan, 710, 900 ve 1120 dev/dak
dönme hızı ve 16, 20 ve 25 mm/dk ilerleme hızında, 1° takım açı verilerek üniversal
freze tezgâhında, freze pensine bağlanan, ucuna özel form verilmiş sert metal
HSS Co10 uç ile gerçekleştirilmiştir. Kaynaklama işleminden sonra birleştirilen
parçaların mekanik özelliklerine çekme deneyleri ve mikrosertlik testi yapılarak
bakılmıştır. Kaynaklı bölgenin mikroyapıları ise; OM (optik mikroskop) ve
morfolojik yüzey incelemeleri için SEM (taramalı elektron mikroskobu)
kullanılarak incelenmiştir.
Sürtünme karıştırma kaynağı sonrası yapılan mekanik
özellik ve mikroyapı incelemeleri sonucunda tüm kaynak işlemlerinde üçgen uç
ile iyi bir birleştirme sağlandığı görülmüştür. Üçgen uç ile yapılan kaynaklı
birleştirmedeki malzeme hareketi, farklı ilerleme ve devirlerde de iyi sonuçlar
vermiştir. Fakat en iyi birleştirme 900 dev/dak devirde ve 16 mm/dak ilerleme
hızında elde edilmiştir. Karıştırma bölgesinde AA1050 malzemenin saf bakır
üzerine daha fazla karıştığı açık bir şekilde görülmüştür.