Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MURAT MELİH ERDOĞAN
Danışman: Semra Kocataş
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Bu çalışma, Sivas il merkezinde çalışan askeri personelin sigara içme prevalansı ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla kesitsel olarak gerçekleştirilmiştir.
Araştırma, Sivas il merkezinde bulunan askeri birliklerde çalışan 407 askeri personelden, 232 erbaş, 72 astsubay ve 9 subay rütbesinde olan ve çalışmaya katılmayı kabul eden toplam 313 askeri personel ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri, 01.06.2021-31.07.2021 tarihleri arasında, Kişisel Bilgi Formu ve Fagerström Nikotin Bağımlılık Testi (FNBT) kullanılarak yüz yüze görüşme tekniği ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, Ki-Kare testi, bağımsız gruplarda t testi, ANOVA Varyans analizi ve Lojstik Regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmada, anlamlılık düzeyi p<0.05 kabul edilmiştir.
Araştırmaya katılan askeri personelin yaş ortalamasının 29.84±7.17 olup %70,9’unun 20-30 yaş grubunda, %57,2’sinin evli, %57,5’inin lisans ve üzeri eğitim düzeyine sahip olduğu, %76,7’sinin çekirdek ailede yaşadığı, %74,1’inin erbaş rütbesinde olduğu ve %51,8’inin meslekte 1-4 yıl arasında çalıştığı belirlenmiştir. Askeri personellerin %54,6’sının sigara içtiği, %42,2’sinin yaşadığı evinde sigara içen birey olduğu, %57,8’inde evlerinin içerisinde sigara içildiği, %94,9’unun arkadaş çevresinde sigara içen kişiler olduğu belirlenmiştir. Araştırmada, sigara içen askeri personelin FNBT puan ortalaması 3.50±2,35 puan olup nikotin bağımlılıklarının düşük-orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Araştırmaya katılan askeri personelin sosyodemografik özellikleri ile sigara içme oranları ve nikotin bağımlılık düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olmadığı (p>0.05), askeri personelin mesleki özelliklerinden çalışılan birlik ve çalışma süresi ile sigara içme oranları arasında ise anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır (p<0.05). Birimde çalıştığı süre 1-4 yıl arasında olan askeri personellerin sigara içme oranlarının birimde 5 yıl ve üzeri süredir çalışanlardan, Cezaevi Jandarma Karakol Komutanlığında ve Cezaevi Jandarma Bölüğünde çalışan askeri personelin Sivas İl Jandarma Karargâhı ve Sivas Merkez İlçe Karakol Komutanlığında çalışanlardan nikotin bağımlılık düzeylerinin daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır.
Araştırma sonucunda, askeri personelin yarıdan fazlasının sigara içtiği ve çoğunun sigara içen bir çevreye sahip olduğu, meslekteki çalışma süresi kısa olan ve Cezaevi biriminde çalışan askeri personelin sigara içme ve nikotin bağımlılık düzeylerinin daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Özellikle mesleğe başladıkları ilk yıllarda daha yoğun olmak üzere, askeri personellerin çalıştıkları birimlere özgü uyumlandırılmaları ve stresle etkin baş etme mekanizmaları geliştirmeleri konusunda desteklenmeleri, sigara içen askeri personele birinci basamak sağlık çalışanları tarafından etkin sigara bıraktırma danışmanlığı uygulanması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Askeri personel, hemşirelik, prevalans, sigara içme, sigara bağımlılığı.