Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MEHMET HANİFİ KÜRKÇÜ
Danışman: Ziynet Bahadır
Özet:
| Tezde, Türk sosyoloğu ve aydını Orhan Türkdoğan'ın görüşleri çerçevesinde Türk aydının millilik sorunu ele alınmıştır. Bu amaç çerçevesinde, ülkemizde yürütülen aydınlar sosyolojisi çalışmalarına katkı niteliğindedir. Türk aydının millilik sorunu, Türkdoğan'ın eserleri çerçevesinde incelenmiştir. Bu inceleme, betimsel bir araştırma türü olup, araştırmada tarama tekniği kullanılmıştır. Bu çerçevede aydın ve entelektüel kavramları ile ilgili bazı kavramlar, yerel ve Batılı bazı düşünürlerin entelektüel üzerine görüşlerine de yer verilmiştir. Türkdoğan, Türk aydının millilik sorununu, aydınlar sosyolojisi disiplininin doğasına uygun biçimde, toplumla ilişkileri çerçevesinde incelemiştir. Türkdoğan, bu incelemede Türk ulusunun inşa sürecinde aydın sınıfının görev ve sorumluluklarını belirtmiştir. Bu görevlerin başında, "sürü" halinde yaşamaya mahkûm edilmiş, bu toprağın insanlarına sahip çıkmak yer almaktadır. Ancak, aydın sınıfının bu görevi yerine getirebilmesi için Batı düşünce geleneği ile ulusal/yerel düşünce geleneklerini iyi bir şekilde analiz etmeleri gerekir. Türkdoğan, bu amaç doğrultusunda Cumhuriyet'ten günümüze kadar "halk-aydın ikiliği" veya "çevre-merkez" olarak adlandırılan bu modeli doğru bir şekilde analiz etmiştir. Bu analizler sonucunda, aydın sınıftaki bu "millilik" sorununun çözümünü "milli değerlerin ön planda" olduğu bir düşünce sistemi geliştirmek olarak görür. Türkdoğan'a göre bu düşünce sisteminin karşılığı "Türk'e Dönüş" veya "Türkleşme"dir. Türkdoğan ayrıca, bu sorunun çözümünde Kemalist Sistem ilkelerinden, özellikle "halkçılık" ve "milliyetçilik" ilkelerini ön plana tutarak, "Osmanlılaşma" tezine karşıt, "ulus-devlet" modelini gündeme getirerek, çok etnikli, çok milletli bu yapılaşmaya son verip, yerine "milli ideoloji" ye dayalı bir sistem kurmayı amaçlamıştır. Türkdoğan'ın bu düşünce sistemi aynı zamanda eleştirel bir yaklaşım biçimidir. Onun bu yaklaşımında, Osmanlılık zihniyetinin dışladığı ulus-devlet veya milletleşme olgusu Kemalist Sistem'de reddedilemez bir unsurdur. Türkdoğan'a göre, "kimliksiz bir yapılaşma tarihsel gaftır". O, bu yapılaşmayı tarihsel süreçte sürdürülemez olarak görür ve eleştirir. Türkdoğan'a göre, bu yapılaşmanın yerini ulus olma veya ulus-devlet süreci almalıdır. Türkdoğan'ın bu sistemdeki temel amacını, "ortak bir dil, kültür, tarih ve düşünce aracılığıyla toplumsal alanda birleşme ve bütünleşme" olarak belirtebilir. Bu amaç gerçekleşir ise Türk toplumundaki devlet yapısında, yani ulus-devlette, aynı coğrafyada yaşayan, aynı dil ve kültürün paydaşları insanların oluşturduğu yeni ve çağdaş yapılaşma inşa edilebilir. Anahtar Kelimeler: Aydın, Türk Aydını, Millilik, Aydın Sınıfı, Ulus-Devlet | |||