Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ASLI MEMİŞ
Danışman: Semra Kocataş
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Bu araştırma bilgi-motivasyon-davranış becerileri modeline temelli motivasyonel görüşme ve hippoterapi programının adölesanların dijital oyun bağımlılık düzeylerine etkisini belirlemek amacıyla randomize kontrollü deneysel tipte yapılmıştır. Araştırma Aralık 2021- Nisan 2024 tarihleri arasında yapılmış olup, veri toplama ve girişimlerin uygulanması Şubat-Aralık 2023 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Araştırmanın örneklemini Amasya il merkezinde bulunan iki devlet okuluna kayıtlı 56 öğrenci (27 deney, 29 kontrol) oluşturmuştur. Deney grubundaki öğrencilere dijital oyun bağımlılığı eğitimi (40’ar dakikalık 2 oturum), motivasyonel görüşme (altı oturum) ve hippoterapi programı (6 seans) girişimleri uygulanmıştır. Kontrol grubu öğrencilere bir girişim uygulanmamış olup, araştırma tamamlandıktan sonra bir oturum dijital oyun bağımlılığı eğitimi ve bir seans hippoterapi uygulanmıştır. Araştırma verileri Kişisel Bilgi Formu, Çocuklar İçin Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği, Dijital Oyun Bağımlılığına İlişkin Farkındalık Ölçeği, Dijital Oyun Oynama Motivasyon Ölçeği, Dijital Oyun Oynama Tutum Ölçeği, Çocuk ve Adölesanlar İçin Sosyal Destek Değerlendirme Ölçeği ve Öz Yeterlilik Ölçeği kullanılarak girişim öncesi, girişim sonrası, girişim sonrası birinci, üçüncü ve altıncı ayda toplanmıştır. Veriler R version 2.15.3 programıyla analiz edilmiş olup, verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, Mann-Whitney U testi, Pearson ki-kare test, Fisher’s exact test, Fisher-Freeman-Halton exact testleri kullanılmıştır. Girişimler sonucunda deney grubu öğrencilerin dijital oyun bağımlılığına ilişkin farkındalık, öz yeterlilik ve sosyal destek algısında anlamlı bir farklılığın olmadığı (p>0,05) fakat dijital oyun bağımlılığı, dijital oyun oynama motivasyonu ve dijital oyun oynama tutumunda anlamlı farklılığın olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Araştırmadan elde edilen sonuçlar, bilgi-motivasyon-davranış becerileri modeline temelli motivasyonel görüşme ve hippoterapi programının adölesanların dijital oyun bağımlılık düzeyleri üzerinde etkili olduğunu, etkinin altıncı aya kadar devam ettiğini göstermektedir. Bu sonuçlar doğrultusunda adölesanların dijital oyun bağımlılığı konusunda farkındalığının artırılması, adölesanlara sosyal desteğin artırılması, akran ilişkilerinin güçlendirilmesi, sosyal çevreleriyle etkileşimi artırma, spor aktivitelerine katılmaları ve koruyucu hemşirelik müdahale programlarına dahil edilmesi önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Adölesan; Dijital Oyun Bağımlılığı; Bilgi Motivasyon Davranış Becerileri Modeli; Hippoterapi; Motivasyonel Görüşme; Hemşirelik