Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ŞEYMA ORAN
Danışman: Yakup Hamdioğlu
Özet:
Aristoteles'in erdem etiğinin insanoğlunun karşı karşıya kaldığı etik çıkmazlara bir çözüm yolu açıp açamayacağı her dönemde önemli bir tartışma konusu olmuştur. Bu denli güçlü ve bilgi felsefesinden siyaset felsefesine geniş bir bağlama sahip olan bir teori için böyle bir sorunun her zaman canlı olması doğal bir durumdur. Dolayısıyla, bu soru etrafında Aristoteles'in düşüncelerinin bugün de artan bir ilgiyle tartışılması da kaçınılmaz olmaktadır. İnsanın doğası, evrenin doğası, birey ve toplum arasındaki ilişkilere verdiği öncelik ve gündelik hayatın akışının doğallığında ele aldığı kavramlar onun etik üzerine görüşlerinin kurucu unsurlarıdır. Aristoteles'e göre insanoğlu bir varlık dünyası içindedir ve onun karakterinin ahlaki yönden gerçekleşmesi ancak bu gerçeklik içinde akılsal bir yaşam tarzını arzulamasıyla olanaklıdır. Akıl, insan ruhunun karakteristik bir özelliğidir. Bununla birlikte, iyi her şeyin yöneldiği şeydir. İnsanoğlu da kendisi için iyi olan şeye ruhunun akla uygun etkinliği ile ulaşabilir ve Aristoteles bunun erdem olduğunu söyler. Bu doğrultuda erdemli eylemlerde bulunmayı alışkanlık haline getiren bir kişi, bu bilgece yaşayış tarzıyla en yüksek iyiye veya mutluluğa ulaşabilir. Bu bakımdan insanoğlunun ahlaki anlamdaki üstünlüğünü, eylemin bizzat kendisi için amaçlanarak gerçekleştirildiğini gösteren entelektüel erdemlere yönelmek belirler. Aristoteles'in etik teorisinde mutluluk, teleolojik olarak, insanın akıllı özü temelinde ortaya çıkan bu erdemlere dayanan ve yaşamı boyunca süren bir temaşa etkinliği olarak kendini gösterir. Bu aynı zamanda insanı Tanrısal hazza yaklaştıran en önemli etkinliktir.