Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Harita Mühendisliği, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ŞEYMA CEYLAN
Danışman: Kemal Özgür Hastaoğlu
Özet:
Heyelanlar, en etkili doğal afetlerden olup can ve mal kaybına yol açmaktadır. Son
yıllarda özellikle bu kayıpları azaltmak amacıyla çeşitli yöntemlerle heyelan duyarlılık
haritaları üretilmiştir. Bu çalışmada, Koyulhisar ilçesinin heyelan duyarlılık
haritalarının üretilmesi amacıyla Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) tabanlı, Çok Ölçütlü
Karar Verme Yöntemlerinden olan Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) yöntemi
kullanılmıştır. Çalışma kapsamında veri kümeleri kullanılarak üretilen heyelan
duyarlık haritalarının gerçek deformasyon alanlarını yansıtmakta ne kadar başarılı
olduğunun araştırılması hedeflenmiştir. Bu amaç doğrultusunda Sivas/Koyulhisar
heyelan sahası için heyelana neden olan parametreler değerlendirilmiş ve üç farklı
heyelan duyarlılık senaryosu üretilmiştir. Değerlendirmelerde bölgeye ait eğim,
litoloji, bakı, yükseklik, faylardan uzaklık, topografik nemlilik indeksi (TWI),
normalize edilmiş fark bitki örtüsü indeksi (NDVI), plan eğriselliği, profil eğriselliği,
sediman taşıma kapasitesi indeksi (LS), akarsu gücü indeksi (SPI) parametreleri
dikkate alınmıştır. Sonuç haritasını doğrulamak için ise Sivas/Koyulhisar heyelan
sahasına ait heyelan verisi, global navigasyon uydu sistemleri (GNSS) ve sabit saçıcı
interferometre (PSI) sonuçları kullanılarak üretilen verilere ait haritalar kullanılmıştır.
Sonuçların doğruluk ölçümü ise alıcı işletim karakteristiği (ROC) eğrisi ile sağlanmış
ve elde edilen sonuçlar irdelenmiştir. AHP ile üç farklı ağırlıklandırma sonucunda
üretilen heyelan duyarlık haritalarının GNSS ve PSI verisi ile doğrulanması sonucu
ROC eğrisi altında kalan alanlar 0,515 ile 0,564 arasında değişen değerlere sahiptir.
vii
Doğruluk ölçümü için mevcut heyelan verisi kullanıldığında ise sonuç haritaları için
ortalama 0,73 değeri elde edilmiştir. Bunun yanı sıra heyelan verisi ve jeodezik
verilerden oluşturulan harita kullanıldığında ise sonuçlar 0,8 değerine yaklaşmaktadır.
Sonuç olarak, heyelan envanter haritasına jeodezik veriler ile elde edilen mevcut lokal
deformasyon bölgeleri eklendiğinde daha iyi sonuçlar elde edilmektedir