Terkip ve tertip açısından kuranı kerimde mefuller


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Temel İslam Bilimleri Böl., Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MUHSİN AYDIN

Danışman: Mehmet Ali Şimşek

Özet:

"Terkip ve Tertip Açısından Kurǿân-ı Kerîm'de Mefǿûller" adlı çalışmamızda nahiv ilminin en önemli konularından biri olan mefǾûlleri inceledik. Bu çalışmada, mefǾûllerin nahiv ilmindeki yerini belirlemeye ve nahivcilerin mefǾûllerle ilgili yaklaşımlarını göstermeye ve mefǾûllerin cümle içerisindeki tertip ve terkibini ortaya koymaya çalıştık. Çalışmamız, giriş, dört bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Çalışmamızın birinci bölümünde, öncelikle kelime ve terkip türlerini klasik ve günümüz kaynaklarından yararlanarak ele almaya gayret ettik. En az iki kelimenin bir araya gelmesiyle oluşan dil yapılarını (yani terkipleri), tek başlarına yargı bildirmedikleri ve bütün olarak tek bir cümle ögesine karşılık kullanıldıkları için çalışmamızda kelime grupları çerçevesinde inceledik. Çalışmamızın ikinci bölümünde kısaca cümleden, cümlenin kuruluş yollarından, cümlenin unsurlarından, cümlenin kısımlarından bahsettik. Mananın bütünlüğü için cümlenin ibare içerisindeki durumunun en az müfret kelimenin cümle içerisindeki durumu kadar önemli olduğunu gördük. Çalışmamızın ana konusu mefǾûller olduğu için beş mefǾûlleri detaylı bir şekilde ele aldık. Çalışmamızın üçüncü ve dördüncü bölümünde terkip bilgisi ve sözdiziminin, duygu, düşünce ve fikirlerin aktarılmasında bilinmesi zorunlu olan şeylerin başında geldiğini ortaya koymaya çalıştık. Bu bağlamda cümlenin tamamlayıcı unsurları olan beş mefǾûlleri yani mefǾûl bih, mefǾûl leh, mefǾûl fîh, mefǾûl meǾah ve mefǾûl mutlak ögelerini, terkip ve tertip açısından Kurǿân-ı Kerîm'den örnekler vererek açıklamaya özen gösterdik. Çalışmamızı, Kuran-ı Kerim'de geçen mef'ûllerin terkip ve tertip yönüyle ilgili elde ettiğimiz bulguları özetlediğimiz sonuç kısmıyla bitirdik. Anahtar Kelimeler: Arapça, Cümle, MefǾûller, Terkip, Tertip, Kurǿân.