Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sinem ÇEVİK
Danışman: Ömür Gökkuş
Özet:
Bu çalışmada elektrooksidasyon
prosesi performansını doğrudan etkileyen anot malzemelerin özellikleri
incelnmiştir. Elektrooksidasyon prosesinde kullanılması daha kolay ve basit
olan ekipmanlar tercih edilmektedir ve işletim süresi daha kısadır.
Elektrooksidasyon prosesinde, elektroliz verimi kullanılan elektrot malzemeri
ile yakından ilişkilidir. Kullanılan anot
malzeme elektrooksidasyonda uygulanan akım şiddeti değerlerine ve potansiyeli
önemli düzeyde etkileyerek sistem maaliyelerinide değiştirebilmektedir. Atıksu
içerisinde bulunan kirleticiler oksidasyon prosesi ile parçalanma sağlanması
halinde giderim gerçekleşir. Doğrudan elektrookisdasyonda anot metali önemli
yer alır. Genel olarak doğrudan elektrooksidasyon prosesi sırasında anot olarak
Pt, Ti, TiO2, Ti/IrO2, Pb/PbO2, IrO2,
poroz karbon, fiber karbon, cam karbon gibi elektiriği kolayca ileten ve
çözünürlüğü yüksek olan metaller kullanılır. Uzun yıllardır elektrooksidasyonda
kullanılan boyutsal olarak kararlı (DSA) ve karışık metal oksit elektrotlar
(MMO) kullanılan bu isimleri ile bilinirler. Korozyuna dirençli olan titanyum
metali, metal oksitlerle (RuO2, IrO2, PbO2,
SnO2) kaplanarak elektrooksidasyon prosesi gerçekleştirilir.
Bu amaçla çalışma
kapsamında; Kurşun dioksit (PbO2) ile kaplı titanyum (Ti/PbO2),
titanyum- iridyum oksit kaplama (Ti/IrO2), titanyum- karışık metal
oksit kaplı titanyum (Ti/IrO2/RuO2), titanyum- rutenyum
oksit kaplama (Ti/RuO2), platin kaplı titanyum (Ti/Pt), grafit, bor
kaplı elmas (BDD), kalay oksit (SnO2) ile kaplı titanyum (Ti/SnO2)
anot malzemelerin litaratür uygulamaları incelenerek farklı çalışma
koşullarında giderim verimleri karşılaştırırmıştır. Çalışma sonuçlarına göre
BDD dun özellikle mikro kirletici grubundaki bileşikler, ilaç etken madde,
pestisitler gibi ayrışmaya karşı dirençli kirleticilerin gideriminde diğer
elektrot malzemlere göre çok daha üstün olduğu ğörülmüştür. Ancak maliyet
noktaasında alternatif olarak kullanılan kurşun dioksit ile kaplı titanyum,
titanyum- irinyum oksit kaplama, titanyum- karışık metal oksit kaplı titanyum,
titanyum-rutenyum oksit kaplama, platin kaplı titanyum, grafit, bor kaplı
elmas, kalay oksit ile kaplı titanyum anotlar tatmin edici düzeyde giderim
verimi sağlamaktadır. Bu inceleme sonuçlarından haraketle giderilecek kirletici
konsantrasyonu ulaşılması hedeflenen giderim verimi gibi parametrelerin
bilinmesi elektrooksidasyon sonuçları açısından anot malzeme seçininin temelini
oluşturmaktadır. Özellikle uluslararası sıtandartlarda belirtilen sınır
değerlere ulaşmada kullanılan anot malzeme seçimi fayda maaliyet analizleri
açısından büyük önem taşımaktadır.