Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İHSAN ÇUBUKÇUOĞLU
Danışman: Salih Yüksek
Özet:
Açık ocak madenciliği işletmesinde en önemli çalışmaların
başında basamak dizaynı gelmektedir. Madencilikte ön hazırlık kısmında doğru
yapılacak planlamalar, ocağın uzun süreler zarfında problemlerle karşılaşmaması
açısından büyük önem arz etmektedir. Gerekli veriler analiz edilmeden ve
yeterli ön çalışmalar yapılmadan işletilen ocaklarda ileride karşılaşılan sorunların
geri dönüşü olmayacak veya çok daha maliyetli olacaktır.
Bu tez çalışmasında bir kömür işletmesinde mevcut şev durumu
ve yaşanan şev problemleri yerinde incelenmiş, mevcut durumun ve üretimi
planlanan bölgenin basamak şev duraylılığı bilgisayar ortamında analiz
edilmiştir. Ayrıca hâlihazırda labil durumda olan heyelan bölgeleri için topuğa
yük koyarak emniyet faktöründeki iyileştirmeler de analiz edilmiştir. Açık
kömür ocağından alınan altı farklı birimin index özellikleri ile birim hacim
ağırlıkları, kohezyon ve içsel sürtünme açıları deneylerle belirlenmiştir.
Arazi topgrafik ve sondaj log verileri kullanılarak NetCAD ve Surpac dizayn
programlarıyla ocak sahasının yüzeyi ve işletme başmaklarının katı modelleri
oluşturulmuştur. Deney verileri kullanılarak bir şev analizi programı yardımıyla,
Fellenius, Bishop, Spencer ve GLE yöntemlerine göre basamakların ve kesitlerin emniyet
faktörleri hesaplanmıştır. Mevcut heyelanlı bölgenin değişik yöntemlere göre
yapılan şev analizlerinde emniyet faktörü 1.393 ila 1.523 arasında değiştiği hesaplanmıştır. Heyelanlı bölgede topuğa
dolgu yapıdığında hesaplanan emniyet faktörleri ise 1.909 - 2.127 değerine
yükselmiştir. Ocak ilerleme yönünde mevcut imalat kesiti alınarak şev
duraylılık analizleri yapılmış ve değişik yöntemlere göre emniyet faktörünün
1.687 ila 1.972 arasında değiştiği görülmüştür. Sondaj verilerinden oluşturulan
jeolojij kesit kullanılarak değişik basamak boyutları için yapılan şev duraylık
analizlerine göre emniyet faktörü; basamak yüksekliği 8m, basamak genişiği 8m
ve basamak şev açısı 60 derece alınarak yeryüne kadar oluşturlan şevler için
emniyet faktörü 1.69 ila 1.818 olarak bulunmuştur. Ayrıca altı farklı birim
için susuz ve tamamen suya doygun durumda birden başlayarak on basamağa kadar, G:10m,
H:8m ve a = 60 ° için şev Stabilite analizleri yapılmış ve değişk yöntemlere göre emniyet
faktörleri hesaplanmıştır. Proje için önerilen basamak boyutları ve genel şev
açısının yeterli olduğu anlaşılmıştır.